ਯੂਆਈਡੀਏਆਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਨ ਚੈਨਲ ਕੀ ਹਨ?
UIDAI ਨੇ ਆਧਾਰ ਨਾਮਾਂਕਣ, ਅੱਪਡੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਲਟੀ-ਚੈਨਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿਧੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਿਵਾਸੀ UIDAI ਤੱਕ ਮਲਟੀਪਲ ਚੈਨਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫ਼ੋਨ, ਈਮੇਲ, ਚੈਟ, ਪੱਤਰ ਅਤੇ ਵੈੱਬ ਪੋਰਟਲ ਰਾਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ।
ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਨਿਵਾਸੀ ਨੂੰ EID/URN/SRN ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਉਪਲਬਧ ਚੈਨਲਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ:
1. ਟੋਲ ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ - 1947
UIDAI ਸੰਪਰਕ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵੈ ਸੇਵਾ IVRS (ਇੰਟਰਐਕਟਿਵ ਵਾਇਸ ਰਿਸਪਾਂਸ ਸਿਸਟਮ) ਅਤੇ ਟੋਲ ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ (TFN)- 1947 ਦੁਆਰਾ ਨਿਵਾਸੀ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਆਧਾਰਿਤ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ 12 ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ:
1. ਹਿੰਦੀ 5. ਕੰਨੜ 9. ਗੁਜਰਾਤੀ
2. ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ 6. ਮਲਿਆਲਮ 10. ਮਰਾਠੀ
3. ਤੇਲਗੂ 7. ਅਸਾਮੀ 11. ਪੰਜਾਬੀ
4. ਤਮਿਲ 8. ਬੰਗਾਲੀ 12. ਉੜੀਆ
ਏ. ਸਵੈ ਸੇਵਾ IVRS
ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਸੇਵਾਵਾਂ 24X7 ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਸਵੈ ਸੇਵਾ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਨ:
ਨਿਵਾਸੀ ਆਪਣੇ ਨਾਮਾਂਕਣ ਜਾਂ ਅੱਪਡੇਟ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਸਫਲ ਆਧਾਰ ਬਨਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਨਿਵਾਸੀ ਈਆਈਡੀ (ਪੋਸਟ ਵੈਲੀਡੇਸ਼ਨ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਜਾਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਿਵਾਸੀ ਆਪਣਾ ਸੇਵਾ ਬੇਨਤੀ ਨੰਬਰ ਦਰਜ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਨਿਵਾਸੀ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਨਿਵਾਸੀ ਆਪਣੇ ਪੀਵੀਸੀ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਨਿਵਾਸੀ IVRS ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਨਾਮਾਂਕਣ ਕੇਂਦਰ ਲੋਕੇਟਰ ਲਿੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਨਿਵਾਸੀ IVRS ਰਾਹੀਂ ਆਧਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਆਧਾਰ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰ 'ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਬੁੱਕ ਅਪਾਇੰਟਮੈਂਟ ਦਾ ਲਿੰਕ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬੀ. ਸੰਪਰਕ ਕੇਂਦਰ (ਨਿਵਾਸੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਾਰਜਕਾਰੀ):
ਸਮਾਂ (03 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਛੁੱਟੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੇ ਦਿਨ: 26 ਜਨਵਰੀ, 15 ਅਗਸਤ, 2 ਅਕਤੂਬਰ):
ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ: ਸਵੇਰੇ 07:00 ਵਜੇ ਤੋਂ 11:00 ਵਜੇ ਤੱਕ
ਐਤਵਾਰ: ਸਵੇਰੇ 08:00 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 05:00 ਵਜੇ ਤੱਕ
ਟੋਲ ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ (TFN)-1947 ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਣ ਦੀ ਵਿਧੀ
ਆਮ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਸੰਪਰਕ ਕੇਂਦਰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ UIDAI ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਸਟੈਂਡਰਡ ਰਿਸਪਾਂਸ ਟੈਂਪਲੇਟਸ (SRTs) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਕਾਇਤ/ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਨੂੰ CRM ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਅਸਲ ਸਮੇਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ UIDAI ਦੇ ਸਬੰਧਤ ਡਵੀਜ਼ਨਾਂ/ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ UIDAI ਦੇ ਸਬੰਧਤ ਡਿਵੀਜ਼ਨ/ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੱਲ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਵਾਸੀ ਨੂੰ ਸੰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
2. ਚੈਟਬੋਟ (ਆਧਾਰ ਮਿੱਤਰ) – https://uidai.gov.in
UIDAI ਨੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ AI/ML ਅਧਾਰਿਤ ਚੈਟਬੋਟ, """"ਆਧਾਰ ਮਿੱਤਰ"" ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ UIDAI ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ (www.uidai.gov.in) 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇਸ ਚੈਟਬੋਟ ਨੂੰ ਨਿਵਾਸੀ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਿਵਾਸੀ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਚੈਟਬੋਟ ਵਿੱਚ ਆਧਾਰ ਕੇਂਦਰ ਲੱਭੋ, ਆਧਾਰ ਨਾਮਾਂਕਣ/ਅਪਡੇਟ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ, ਪੀਵੀਸੀ ਕਾਰਡ ਆਰਡਰ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ, ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰੋ, ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ, ਨਾਮਾਂਕਣ ਕੇਂਦਰ ਲੱਭੋ, ਅਪਾਇੰਟਮੈਂਟ ਬੁੱਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਫਰੇਮ ਏਕੀਕਰਣ ਵਰਗੀਆਂ ਵਾਧੂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵੀ ਹਨ। """"ਆਧਾਰ ਮਿੱਤਰ"""" ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
3. ਨਿਵਾਸੀ ਪੋਰਟਲ ਦੁਆਰਾ - https://myaadhaar.uidai.gov.in/file-complaint
ਨਿਵਾਸੀ 'ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰੋ' ਸੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ UIDAI ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ (https://www.uidai.gov.in ਅਤੇ https://myaadhaar.uidai.gov.in/ ) 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
4. ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ – This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
ਆਧਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਲਈ ਨਿਵਾਸੀ This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. 'ਤੇ ਈਮੇਲ ਭੇਜ ਸਕਦਾ ਹੈ।
5. ਖੇਤਰੀ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਕ-ਇਨ
ਨਿਵਾਸੀ ਆਪਣੇ ਸਵਾਲਾਂ ਜਾਂ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰੀ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਪਰੋਕਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਿਵਾਸੀ ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀ UIDAI ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ:
• ਡਾਕ ਰਾਹੀ:
ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਪੋਸਟ/ਹਾਰਡਕਾਪੀ ਰਾਹੀਂ UIDAI ਮੁੱਖ ਦਫਤਰਾਂ ਜਾਂ RO ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ/ਸਬੰਧਤ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ/ਵਿਭਾਗ ਲੋੜੀਂਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਕੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
6. ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਬਲਿਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਪੋਰਟਲ (CPGRAMS) ਰਾਹੀਂ:
ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਨ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (CPGRAMS) ਇੱਕ ਔਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹੈ ਜੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ 24x7 ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਕੋਲ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਨ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (CPGRAMS) ਵੈੱਬਸਾਈਟ https://pgportal.gov.in/ ਰਾਹੀਂ UIDAI 'ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ/ਸਬੰਧਤ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ/ਵਿਭਾਗ ਲੋੜੀਂਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਕੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ
"