lang attribute: English
Waiving off the charges for MBU-1 of children aged 7-15 years for a period of one year w.e.f 1.10.2025 Type : PDF 0.3 MB
lang attribute: English
मुख्य कार्यकारी अधिकारी की ओर से जारी हिंदी दिवस संदेश, 2025/ Message from CEO on Hindi Diwas 2025 DOC Type: PDF Size:0.8MB
मुद्रित आधार करा
View AllUIDAI records 231 crore Aadhaar authentication transactions in November 2025
UIDAI deactivates over 2 Crore Aadhaar numbers of deceased individuals.
UIDAI conducts stakeholders meet to build & strengthen the Offline Verification ecosystem using the upcoming Aadhaar App.
UIDAI to use behavioural insights to enhance adoption of MBU among children.
UIDAI Invites India’s Creative Minds to Design Aadhaar’s Mascot – Prize Pool up to ₹1 Lakh!
आधार दूरध्वनी
View All
play_circle_outline
play_circle_outline
play_circle_outline
play_circle_outline
play_circle_outline
प्रेस प्रकाशन
View All
UIDAI records 231 Cr Aadhaar authentications in Nov 2025,up 8.47% YoY; e-KYC jumps 24%
3 Dec 2025
UIDAI deactivates over 2 Crore Aadhaar numbers of deceased individuals.
27 Nov 2025
UIDAI conducts stakeholders meet to build & strengthen the Offline Verification ecosystem using the upcoming Aadhaar App.
20 Nov 2025
UIDAI to use behavioural insights to enhance adoption of Mandatory Biometric Update (MBU) among children.
12 Nov 2025
UIDAI initiates Technological and Strategic Review to shape the future of Digital ID; Expert Committee constituted to guide technological and strategic roadmap.
6 Nov 2025
आधार क्रमांक
- Aadhaar Saturation Report Type: pdf Size: 0.5MB
- View On Dashboard
नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न
आधार वैशिष्ट्ये, पात्रता
आधार म्हणजे काय?
Open or Closeआधार, या शब्दाचा अर्थ अनेक भारतीय भाषांमध्ये “पाया” असा होतो, युआयडीएआयद्वारे दिल्या जाणाऱ्या विशेष ओळख क्रमांकाला या नावाने ओळखले जाते. कुणाही रहिवाशाला नक्कल क्रमांक मिळू शकत नाही कारण तो त्यांच्या जैवसांख्यिकीशी जोडलेला असतो; म्हणूनच खोट्या व बनावट ओळखी शोधून काढल्या जातात ज्यामुळे सध्या सेवा वितरणात गळती होते. आधार - आधारित ओळख प्रमाणीकरणाद्वारे नक्कल व बनावट ओळख नष्ट केल्याने झालेल्या बचतीतून सरकार इतर पात्र रहिवाशांपर्यंत लाभ विस्तारित करू शकेल.
आधारमधील जन्मतारीख (डी. ओ. बी.) कशी तपासली जाऊ शकते?
Open or Closeजेव्हा नावनोंदणी किंवा अद्ययावत करताना जन्म दस्तऐवजाचा वैध पुरावा सादर केला जातो तेव्हा आधारमधील जन्मतारीख सत्यापित म्हणून चिन्हांकित केली जाईल. ऑपरेटर डी. ओ. बी. साठी 'सत्यापित' पर्याय निवडतो याची खात्री करण्याची तुम्हाला विनंती आहे. जर जन्मतारीख 'घोषित' किंवा 'अंदाजे' म्हणून चिन्हांकित असेल तरच तुमच्या आधार पत्रावर जन्माचे वर्ष (YOB) छापले जाईल.
एका व्यक्तिला आधार मिळविण्यासाठी कोणती माहिती द्यावी लागते?
Open or Closeनाव
जन्मतारीख
लिंग
पत्ता
आई-वडील/पालकांचे तपशील (मुलांसाठी आवश्यक, प्रौढ देऊ शकतात)
संपर्काचे तपशील दूरध्वनी व ईमेल (ऐच्छिक)
आवश्यक जैवसांख्यिक माहिती:
छायाचित्र
10 बोटांचे ठसे
डोळ्याची बाहुली
युआयडीएआयने कोणत्या डेटा क्षेत्रात माहिती संकलित करावी व पडताळणीसाठी कोणत्या प्रक्रियेचे पालन करावे हे ठरविण्यासाठी, युआयडीएआयने श्री. एन. विट्टल यांच्या अध्यक्षतेखाली जनसांख्यिक डेटा मानके व प्रमाणिकरण प्रक्रिया समिती स्थापन केली. डेटा मानक समितीने आपला अहवाल डिसेंबर 9, 2009 रोजी सादर केली. संपूर्ण अहवाल documents/UID_DDSVP_Committee_Report_v1.0.pdf वर उपलब्ध आहे. युआयडीएआयने डॉ. बी. के. गैरोला (महासंचालक, राष्ट्रीय सूचनाविज्ञान केंद्र) यांच्या अध्यक्षतेखाली नोंदविल्या जाणाऱ्या जैवसांख्यिक डेटाची मानके व स्वरुप निश्चित करण्यासाठी जैवसांख्यिक मानक समितीही स्थापन केली.जैवसांख्यिक मानक समितीने आपला अहवाल 7 जानेवारी, 2010 रोजी सादर केला व तो
/documents/Biometrics_Standards_Committee_report.pdf येथे उपलब्ध आहे.
आधार घेणे बंधनकारक असेल का?
Open or Closeआधारसाठी पात्र असलेले रहिवासी आधार कायदा आणि त्याअंतर्गत तयार केलेल्या नियमांच्या तरतुदींनुसार आधारसाठी अर्ज करू शकतात. त्याचप्रमाणे, लाभ आणि सेवा प्रदान करणाऱ्या संस्था त्यांच्या प्रणालींमध्ये आधार वापरण्याची निवड करू शकतात आणि त्यांच्या लाभार्थ्यांनी किंवा ग्राहकांनी या सेवांसाठी त्यांचे आधार प्रदान करणे आवश्यक असू शकते.
आधारची वैशिष्ट्ये व फायदे काय आहेत?
Open or Closeपोर्टबिलिटी: आधार हा विशेष क्रमांक आहे, लाभार्थीची ओळख पटवण्यासाठी एजेंसी आणि सेवा देशात कुठुनही युआयडीआयकडे संपर्क साधू शकतात.
सध्या कोणतेही ओळख दस्तऐवज नसलेल्यांचा समावेश: गरीब व उपेक्षित वर्गातील रहिवाशांपर्यंत लाभ पोहोचवण्यातील एक समस्या म्हणजे त्यांच्याकडे सरकारी लाभ मिळविण्यासाठी बऱ्याचदा ओळख दस्तऐवज नसतात; युआयडीएआयच्या डेटा पडताळणीसाठी "प्रस्तावक" यंत्रणाला मंजुरी देण्यात आली आहे, ज्यामुळे अशा रहिवाशांची ओळख प्रस्थापित करणे शक्य होते.
इलेक्ट्रॉनिक लाभ हस्तांतर: युआयडी-समर्थ-बँक-खात्याच्या जाळ्यामुळे थेट रहिवाशांना लाभांचे वित्तप्रेषण करण्यासाठी एक सुरक्षित व स्वस्त पर्याय उपलब्ध होईल, सध्या हे लाभ वितरित करण्यासाठी अतिशय जास्त खर्च येतो; परिणामी सध्याच्या यंत्रणेतील त्रुटीही दूर होतील.
पात्र लाभार्थीलाच लाभ मिळावा याची खात्री करण्यासाठी आधार-आधारित प्रमाणीकरण: युआयडीएआय ज्या संस्थांना रहिवाशांची ओळख प्रमाणित करण्याची इच्छा आहे त्यांना ऑनलाईन प्रमाणीकरण सेवा देईल; या सेवेमुळे लाभ प्रत्यक्ष पात्र लाभार्थींपर्यंत पोहोचतील याची खात्री केली जाईल. जास्त पारदर्शकतेद्वारे अधिक चांगल्या सेवा: अतिशय जबाबदार व पारदर्शक निरीक्षणामुळे लाभार्थी व संस्था या दोन्हींसाठीही विविध हक्कांची उपलब्धता व दर्जा लक्षणीयपणे वाढेल.
स्व-सेवेमुळे परिस्थिती रहिवाशांच्या नियंत्रणात राहते: आधारचा वापर प्रमाणीकरण यंत्रणा म्हणून करून, रहिवाशांना थेट त्यांच्या मोबाईलवरून, सेवा कक्षातून किंवा इतर माध्यमांद्वारे त्यांच्याहक्कांविषयी माहिती घेता येईल, सेवा मागविता येतील व त्यांच्या तक्रारींचे निवारण करता येईल.रहिवाशांच्या मोबाईलवर स्व-सेवेच्या संदर्भात, दोन-घटक प्रमाणीकरण वापरून सुरक्षेची खात्री केली जाते (म्हणजे रहिवाशांचा नोंदवलेला मोबाईल क्रमांक त्याच्याच ताब्यात आहे व रहिवाशाला आधार पिन माहिती आहे हे सिद्ध करून). ही मानके भारतीय रिझर्व्ह बँकेने मोबाईल बँकिंग व पैसे देण्यासाठी मान्य केलेल्या मानकांनुसार आहेत.
आधार नावनोंदणी प्रक्रिया
माझे बँक खाते, पॅन आणि इतर सेवा आधारशी जोडल्याने मी असुरक्षित होतो का?
Open or Closeनाही. यू. आय. डी. ए. आय. कडे तुमच्या आधारला इतर कोणत्याही सेवांशी जोडण्याची दृश्यमानता नाही. बँक, आयकर इत्यादी संबंधित विभाग आधार क्रमांक धारकाची कोणतीही माहिती सामायिक करत नाहीत किंवा यू. आय. डी. ए. आय. अशी कोणतीही माहिती साठवत नाही.
दस्तऐवजात सूचीबद्ध केलेल्या कुटुंबातील सदस्यांकडे स्वतंत्र PoI किंवा PoA कागदपत्रे नसल्यास रेशन कार्ड, मनरेगा कार्ड इत्यादी ओळखीचा/पत्त्याचा वैध पुरावा म्हणून स्वीकारता येईल का?
Open or Closeहोय. कौटुंबिक हक्क दस्तऐवज कुटुंबाच्या सदस्यांच्या नावनोंदणीसाठी ओळख/पत्त्याचा पुरावा म्हणून स्वीकारला जातो जोपर्यंत कुटुंब प्रमुख आणि कुटुंबातील सदस्यांचा फोटो कागदपत्रावर स्पष्टपणे दिसत आहे.
माझी आधार विनंती नाकारली गेली, मी काय करावे?
Open or Closeआधार निर्मितीमध्ये विविध गुणवत्ता तपासण्यांचा समावेश होतो. त्यामुळे, गुणवत्ता किंवा इतर कोणत्याही तांत्रिक कारणामुळे तुमची आधार विनंती नाकारली जाण्याची शक्यता आहे. तुमची आधार विनंती नाकारण्यात आल्याचा एसएमएस तुम्हाला मिळाला असेल, तर तुमची पुन्हा नावनोंदणी करण्याची शिफारस केली जाते.
आधार नोंदणीसाठी मोबाईल नंबर किंवा ईमेल आयडी देणे अनिवार्य आहे का?
Open or Closeनाही, आधार नोंदणीसाठी मोबाईल क्रमांक किंवा ईमेल आयडी देणे बंधनकारक नाही. परंतु नेहमी मोबाइल नंबर आणि ईमेल आयडी प्रदान करण्याची शिफारस केली जाते जेणेकरुन तुम्हाला तुमच्या आधार अर्जाच्या स्थितीबाबत अपडेट मिळतील आणि OTP-आधारित प्रमाणीकरणाद्वारे आधारवर आधारित अनेक सेवा मिळू शकतील.
विनंतीमध्ये सादर केलेली कागदपत्रे बाह्य प्राधिकरणाद्वारे सत्यापित केली जातील का?
Open or Closeहोय, नावनोंदणी/अपडेट विनंती सत्यापनासाठी इतर प्राधिकरणांकडे (राज्य) जाऊ शकते.
निवासी परदेशी नागरिकांना दिलेले आधार आजीवन वैध असेल का?
Open or Closeनाही, रहिवासी परदेशी नागरिकांना जारी केलेले आधार: पर्यंत वैध असेल:
1. व्हिसा/पासपोर्टची वैधता.
2. OCI कार्ड धारक आणि नेपाळ आणि भूतानच्या नागरिकांच्या बाबतीत, नोंदणीच्या तारखेपासून 10 वर्षे वैधता असेल.
रेसिडेंट फॉरेन नॅशनल नावनोंदणीची प्रक्रिया काय आहे ?
Open or Closeरहिवासी परदेशी राष्ट्रीय नावनोंदणीसाठी नियुक्त आधार नोंदणी केंद्राला भेट देण्यासाठी आणि वैध समर्थन कागदपत्रांसह आवश्यक नोंदणी फॉर्ममध्ये विनंती सबमिट करा.
नावनोंदणी ऑपरेटर नावनोंदणी दरम्यान खालील माहिती कॅप्चर करेल:
निवासी स्थिती: (नोंदणी अर्जाच्या लगेच आधी 12 महिन्यांत 182 दिवस किंवा त्याहून अधिक काळ भारतात वास्तव्य केलेले)
अनिवार्य लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती: (नाव, जन्मतारीख, लिंग, भारतीय पत्ता आणि ईमेल)
पर्यायी लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती: (मोबाइल नंबर)
बायोमेट्रिक माहिती: (फोटो, बोटांचे ठसे आणि दोन्ही बुबुळ)
सादर केलेल्या कागदपत्रांचा प्रकार: [वैध परदेशी पासपोर्ट आणि वैध भारतीय व्हिसा/वैध ओसीआय कार्ड / वैध LTV ओळखीचा पुरावा (PoI) म्हणून अनिवार्य आहे] (नेपाळ/भूतानच्या नागरिकांसाठी नेपाळ/भूतानचा पासपोर्ट. पासपोर्ट उपलब्ध नसल्यास, खालील दोन कागदपत्रे सादर करावीत:
(१) वैध नेपाळी/भुतानी नागरिकत्व प्रमाणपत्र (२) नेपाळी मिशन/रॉयल भूतानी मिशनने भारतात १८२ दिवसांपेक्षा जास्त काळ राहण्यासाठी जारी केलेले मर्यादित वैधता फोटो ओळख प्रमाणपत्र.
आणि पत्त्याचा पुरावा (PoA) वैध समर्थन दस्तऐवजांच्या सूचीमध्ये निर्दिष्ट केल्यानुसार.
मी परदेशी नागरिक आहे, मी आधारसाठी नावनोंदणी करू शकतो का?
Open or Close
होय, नावनोंदणी अर्जाच्या लगेच आधी 12 महिन्यांत भारतात 182 दिवस किंवा त्याहून अधिक काळ वास्तव्य केलेले परदेशी नागरिक लोकसंख्याशास्त्रीय तपशील (वैध कागदपत्रांद्वारे समर्थित) आणि बायोमेट्रिक तपशील सबमिट करून आधारसाठी नोंदणी करू शकतात. रहिवासी परदेशी राष्ट्रीय नावनोंदणीसाठी आवश्यक फॉर्ममध्ये अर्ज करा. नावनोंदणी आणि फॉर्म अपडेट करण्यासाठी लिंक - https://uidai.gov.in/en/my-aadhaar/downloads/enrolment-and-update-forms.html
नावनोंदणी आणि अपडेटसाठी वैध सहाय्यक कागदपत्रांची यादी https://uidai.gov.in/images/commdoc/List_of_Supporting_Document_for_Aadhaar_Enrolment_and_Update.pdf वर उपलब्ध आहे.
जेथे एका व्यक्तीसाठी अनेक पत्त्याचे पुरावे उपलब्ध आहेत (उदा. सध्याचे आणि मूळ), UIDAI कोणता पुरावा स्वीकारेल आणि ते आधार पत्र कोठे पाठवेल?
Open or Closeनावनोंदणीसाठी इच्छुक असलेल्या व्यक्तीकडे आधारमध्ये कोणता पत्ता नोंदवायचा हे ठरवण्याचा पर्याय आहे ज्यासाठी वैध POA दस्तऐवज उपलब्ध आहे. आधार पत्र आधारमध्ये नोंदणीकृत पत्त्यावर वितरित केले जाईल.
प्रूफ ऑफ ॲड्रेस (PoA) दस्तऐवजावर सूचित केलेला पत्ता पोस्टल डिलिव्हरीसाठी अपुरा असल्याचे दिसल्यास पर्याय काय आहे? नावनोंदणी शोधणाऱ्या व्यक्तीकडून अतिरिक्त माहिती स्वीकारली जाऊ शकते का?
Open or Closeहोय. नावनोंदणी इच्छिणाऱ्या व्यक्तीला PoA दस्तऐवजात नमूद केलेल्या पत्त्यावर किरकोळ फील्ड जोडण्याची परवानगी आहे जोपर्यंत या जोडण्या/फेरफारांमुळे PoA दस्तऐवजात नमूद केलेला मूळ पत्ता बदलत नाही. आवश्यक बदल महत्त्वपूर्ण असल्यास आणि मूळ पत्ता बदलल्यास, योग्य पत्त्यासह दस्तऐवज POA म्हणून प्रदान करा.
मी एक अनिवासी भारतीय आहे आणि माझ्याकडे आधार आहे. माझ्या आधार आणि पारपत्राच्या आधारे माझ्या जोडीदाराची नोंदणी होऊ शकते का?
Open or Closeसंबंधांचा वैध पुरावा (पी. ओ. आर.) दस्तऐवज सादर करून, एन. आर. आय. आधार नोंदणीसाठी आई/वडील/कायदेशीर पालक म्हणून एच. ओ. एफ. म्हणून काम करू शकतात. वैध आधार दस्तऐवजांची यादी https://uidai.gov.in/images/commdoc/List_of_Supporting_Document_for_Aadhaar_Enrolment_and_Update.pdf वर उपलब्ध आहे.
आधार पत्र चुकीच्या ठिकाणी किंवा हरवल्यास, प्राप्त करण्याची प्रक्रिया काय आहे?
Open or Closeपर्याय I: नावनोंदणी केंद्राला भेट देऊन
आधार क्रमांक धारकाने वैयक्तिकरित्या आधार नोंदणी केंद्राला भेट द्यावी.
आधार क्रमांक किंवा 28 अंकी EID पोचपावती स्लिपवर उपलब्ध आहे (14 अंकी क्रमांक त्यानंतर तारीख स्टॅम्प- yyyy/mm/dd/hh/mm/ss फॉरमॅट) आधार तयार केलेल्या नावनोंदणीनुसार.
कृपया सिंगल फिंगरप्रिंट किंवा सिंगल आयरीस (RD डिव्हाइस) वापरून बायोमेट्रिक प्रमाणीकरण प्रदान करा.
जुळणी आढळल्यास, ऑपरेटर ई-आधार पत्राची प्रिंटआउट प्रदान करेल.
ही सेवा देण्यासाठी ऑपरेटर रु.३०/- आकारू शकतात.
पर्याय II: आधार धारक https://myaadhaar.uidai.gov.in/genricPVC वर उपलब्ध पीव्हीसी कार्ड सेवा ऑर्डर करण्याच्या सुविधेचा पर्याय निवडू शकतो जेथे अर्जदाराने 12 अंकी आधार क्रमांक किंवा 28 डिग प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे.
विनंती सादर केल्याने लोकसंख्याशास्त्रीय माहितीच्या अपडेटची हमी मिळते का?
Open or Closeमाहिती सादर केल्याने आधार डेटा अपडेटची हमी मिळत नाही. अपडेट आधार ऑनलाइन सेवेद्वारे सबमिट केलेले बदल UIDAI द्वारे पडताळणी आणि प्रमाणीकरणाच्या अधीन आहेत आणि प्रमाणीकरणानंतर केवळ आधार अपडेटसाठी बदल विनंतीवर प्रक्रिया केली जाते.
माझ्या पारपत्रातील पत्ता अद्ययावत केलेला नाही. मला माझ्या आधार अर्जाचा सध्याचा पत्ता द्यायचा आहे. ते शक्य आहे का?
Open or Closeहोय. अनिवासी भारतीय अर्जदारांसाठी ओळख पुरावा (पी. ओ. आय.) म्हणून वैध भारतीय पारपत्र अनिवार्य आहे. यू. आय. डी. ए. आय. ने स्वीकारलेल्या कागदपत्रांच्या यादीनुसार तुम्ही पत्त्याच्या वैध आधार पुराव्यासह (पी. ओ. ए.) इतर कोणताही भारतीय पत्ता देणे निवडू शकताः https://uidai.gov.in/images/commdoc/List_of_Supporting_Document_for_Aadhaar_Enrolment_and_Update.pdf
आधार अपडेट ऑनलाइन सेवेद्वारे मी कोणते तपशील अपडेट करू शकतो?
Open or Closeया ऑनलाइन पोर्टलद्वारे तुम्ही फक्त पत्ता आणि दस्तऐवज अपडेट करू शकता. इतर कोणत्याही अपडेटसाठी, कृपया जवळच्या आधार सेवा केंद्राला भेट द्या.
माझ्याकडे जन्मतारीख पुरावा नाही. मी आधारमधील डी. ओ. बी. कसे अद्ययावत करू?
Open or Closeनावनोंदणीच्या वेळी, नोंदणी करू इच्छिणाऱ्या व्यक्तीला जन्माचा कोणताही वैध पुरावा उपलब्ध नसल्यास 'घोषित' किंवा 'अंदाजे' म्हणून आधारमध्ये जन्म तारीख नोंदवण्याचा पर्याय असतो. तथापि, आधारमधील डी. ओ. बी. अद्ययावत करण्यासाठी, आधार क्रमांक धारकाला जन्म दस्तऐवजाचा वैध पुरावा सादर करावा लागेल.
अनिवासी भारतीय नोंदणीची प्रक्रिया काय आहे?
Open or Closeनोंदणी करू इच्छिणाऱ्या अनिवासी भारतीयांनी आधार नोंदणी केंद्राला भेट देणे आवश्यक आहे आणि वैध सहाय्यक कागदपत्रांसह आवश्यक नोंदणी फॉर्ममध्ये विनंती सादर करणे आवश्यक आहे. नोंदणी आणि अद्ययावत फॉर्म https://uidai.gov.in/en/my-aadhaar/downloads/enrolment-and-update-forms.html वरून देखील डाउनलोड केला जाऊ शकतो. नावनोंदणी संचालक नावनोंदणीदरम्यान खालील माहिती मिळवेलः अनिवार्य लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता आणि ईमेल) पर्यायी लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (मोबाईल क्रमांक) आणि बायोमेट्रिक माहिती (छायाचित्र, 10 बोटांचे ठसे, दोन्ही आयरिस) सादर केलेल्या कागदपत्रांचा प्रकार [वैध भारतीय पारपत्र ओळख पुरावा म्हणून (पी. ओ. आय.) अनिवार्य आहे] निवासी स्थिती (किमान 182 दिवस भारतात राहिलेला अनिवासी भारतीयांसाठी लागू होत नाही) जर अनिवासी भारतीयाला पारपत्रात नमूद केलेल्या पत्त्याव्यतिरिक्त इतर पत्त्याची आवश्यकता असेल, तर त्याच्याकडे निवासी भारतीयाला उपलब्ध असलेल्या पत्त्याच्या दस्तऐवजाचा कोणताही वैध पुरावा सादर करण्याचा पर्याय आहे. नावनोंदणी पूर्ण केल्यानंतर ऑपरेटर सर्व कागदपत्रे लागू असलेल्या शुल्कासह अॅक्नॉलेडमेंट स्लिपसह परत करेल. वैध सहाय्यक कागदपत्रांची यादी https://uidai.gov.in/images/commdoc/List_of_Supporting_Document_for_Aadhaar_Enrolment_and_Update.pdf वर उपलब्ध आहे, तुम्ही सर्वात जवळचे नावनोंदणी केंद्र येथे शोधू शकताः https://bhuvan-app3.nrsc.gov.in/aadhaar
दिव्यांग आणि बोटांचे ठसे नसलेल्या किंवा खडबडीत हात नसलेल्या लोकांचे बायोमेट्रिक कसे होईल उदा. विडी कामगार की बोट नसलेल्या लोकांना पकडणार?
Open or Closeआधारमध्ये सर्वसमावेशक दृष्टीकोन आहे आणि त्याची नावनोंदणी/अपडेट प्रक्रिया अपंग व्यक्तींसह सर्वांसाठी प्रवेशयोग्य आहे. आधार (नोंदणी आणि अद्यतन) विनियम, 2016 चे नियमन 6 बायोमेट्रिक अपवादांसह रहिवाशांच्या नावनोंदणीची तरतूद करते, ज्यामध्ये इतर गोष्टींचा समावेश आहे:
- नावनोंदणी इच्छिणाऱ्या व्यक्तींसाठी, ज्यांना दुखापत, विकृती, बोटांचे/हातांचे विच्छेदन किंवा इतर कोणत्याही कारणास्तव बोटांचे ठसे प्रदान करण्यात अक्षम आहेत, अशा रहिवाशांचे फक्त आयरीस स्कॅन गोळा केले जातील.
- या नियमांद्वारे विचार करण्यात आलेली कोणतीही बायोमेट्रिक माहिती प्रदान करण्यात अक्षम असलेल्या नावनोंदणी इच्छिणाऱ्या व्यक्तींसाठी, प्राधिकरण नावनोंदणी आणि अद्ययावत सॉफ्टवेअरमध्ये असे अपवाद हाताळण्यासाठी प्रदान करेल आणि अशी नोंदणी निर्दिष्ट केलेल्या प्रक्रियेनुसार केली जाईल. या उद्देशासाठी प्राधिकरणाद्वारे.
खालील लिंकवर उपलब्ध बायोमेट्रिक अपवाद नावनोंदणी मार्गदर्शक तत्त्वे देखील पाहू शकतात -
https://uidai.gov.in/images/Biometric_exception_guidelines_01-08-2014.pdf
मी आधारसाठी कुठे नोंदणी करू शकतो?
Open or Closeआधार नोंदणीसाठी तुम्ही कोणत्याही आधार नोंदणी केंद्राला भेट देऊन नावनोंदणी करू शकता. जे खालील निकषांद्वारे शोधले जाऊ शकते:
a सर्व नावनोंदणी (18+ सह) आणि अपडेट
b सर्व नावनोंदणी (18+ वगळून) आणि अपडेट
c फक्त मुलांची नोंदणी आणि मोबाईल अपडेट
d फक्त मुलांची नोंदणी
आधार नोंदणी केंद्रांची नेव्हिगेशन आणि पत्त्यासह तपशीलवार यादी भुवन पोर्टलवर उपलब्ध आहे: भुवन आधार पोर्टल
आधार नोंदणीसाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत?
Open or Closeनावनोंदणीसाठी ओळखीचा पुरावा (PoI), पत्त्याचा पुरावा (PoA), नातेसंबंधाचा पुरावा (PoR) आणि जन्मतारखेचा पुरावा (PDB) च्या समर्थनार्थ लागू कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
समर्थन दस्तऐवजांची वैध यादी सहाय्यक दस्तऐवजांच्या सूचीवर उपलब्ध आहे
आधार नोंदणीसाठी मला मूळ कागदपत्रे आणण्याची गरज आहे का?
Open or Closeहोय, आधार नोंदणीसाठी तुम्हाला आधारभूत कागदपत्रांच्या मूळ प्रती आणणे आवश्यक आहे. नावनोंदणी पूर्ण केल्यानंतर ऑपरेटरने लागू शुल्क असलेली पावती स्लिपसह सर्व कागदपत्रे परत करावीत.
५ वर्षांखालील मुलांसाठी नोंदणी प्रक्रिया काय आहे?
Open or CloseUIDAI सर्व वयोगटातील रहिवाशांची नोंदणी करते, ज्यामध्ये लहान मुलांचा समावेश आहे. मात्र, ५ वर्षांखालील मुलांची बायोमेट्रिक माहिती गोळा केली जात नाही. 5 वर्षांखालील मुलांसाठी, त्यांचे आधार त्यांच्या पालक किंवा पालकांपैकी एकाशी जोडलेले आहे. अशा मुलांनी त्यांची बायोमेट्रिक माहिती (छायाचित्र, दहा बोटांचे ठसे आणि दोन बुबुळ) 5 वर्षे पूर्ण झाल्यावर सादर करणे आवश्यक आहे. ही बायोमेट्रिक्स 15 वर्षांची झाल्यावर पुन्हा अपडेट करणे आवश्यक आहे.
आधार नोंदणीसाठी मला काही शुल्क द्यावे लागेल का?
Open or Closeनाही, आधार नोंदणी पूर्णपणे विनामूल्य आहे म्हणून तुम्हाला नावनोंदणी केंद्रावर काहीही पैसे देण्याची गरज नाही.
आधार नोंदणी दरम्यान कोणत्या प्रकारचा डेटा कॅप्चर केला जातो?
Open or Closeनावनोंदणी इच्छिणाऱ्या व्यक्तीने आधार नोंदणी केंद्राला भेट द्यावी आणि वैध सहाय्यक कागदपत्रांसह विनंती सबमिट करावी.
नावनोंदणी ऑपरेटर नावनोंदणी दरम्यान खालील माहिती कॅप्चर करेल:
अनिवार्य लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता)
पर्यायी लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (मोबाइल नंबर, ईमेल [एनआरआय आणि रहिवासी परदेशी नागरिकांसाठी अनिवार्य])
आई/वडील/कायदेशीर पालक यांचे तपशील (एचओएफ आधारित नावनोंदणीच्या बाबतीत)
आणि बायोमेट्रिक माहिती (फोटो, 10 बोटांचे ठसे, दोन्ही बुबुळ)
माझी कोणतीही बोटे किंवा बुबुळ गहाळ असल्यास मी आधारसाठी नावनोंदणी करू शकतो का?
Open or Closeहोय, कोणतीही किंवा सर्व बोटे/बुबुळे गहाळ असले तरीही तुम्ही आधारसाठी नावनोंदणी करू शकता. असे अपवाद हाताळण्यासाठी आधार सॉफ्टवेअरमध्ये तरतुदी आहेत. गहाळ बोटांचा/बुबुळांचा फोटो अपवाद ओळखण्यासाठी वापरला जाईल आणि विशिष्टता निश्चित करण्यासाठी मार्कर असतील. कृपया ऑपरेटरला सुपरवायझर ऑथेंटिकेशनसह अपवाद प्रक्रियेनुसार नावनोंदणी करण्याची विनंती करा.
आधार नोंदणीसाठी काही वयोमर्यादा आहे का?
Open or Closeनाही, आधार नोंदणीसाठी कोणतीही वयोमर्यादा परिभाषित केलेली नाही. अगदी नवजात बाळाचीही आधारसाठी नोंदणी होऊ शकते.
माझे आधार पत्र तयार झाल्यानंतर ते ऑनलाइन डाउनलोड करता येईल का?
Open or Closeहोय, एकदा तुमचा आधार जनरेट झाल्यानंतर, ईआधार ऑनलाइन डाउनलोड केला जाऊ शकतो.
मी आधारसाठी अर्ज कसा करू शकतो?
Open or Closeआधारसाठी अर्ज करण्यासाठी, वैध ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा असलेल्या आधार सेवा केंद्राला भेट द्या. बायोमेट्रिक तपशील गोळा केला जाईल आणि पडताळणीनंतर तुम्हाला तुमचा आधार क्रमांक मिळेल.
माझे वय 18 वर्षांपेक्षा कमी आहे आणि मला आधार कार्डासाठी नावनोंदणी करायची आहे, नावनोंदणीसाठी मी कुठे जावे?तसेच, माझ्याकडे कोणतेही दस्तऐवज नाहीत, माझ्याकडे किमान कोणते दस्तऐवज असावेत?
Open or Closeतुम्ही माझ्या आधार टॅबमध्ये uidai.gov.in पोर्टलवर संलग्न केल्याप्रमाणे "सहाय्यक कागदपत्रांची यादी" पहा. जर तुमचे वय 5 वर्षांपेक्षा कमी असेल तर तुमच्याकडे किमान जन्म प्रमाणपत्र असले पाहिजे आणि वय> 5 वर्षांसाठी सहाय्यक कागदपत्रांच्या यादीत विहित केलेले कोणतेही पी. ओ. आय. आणि पी. ओ. ए. दस्तऐवज असले पाहिजे. तुम्ही तुमच्या जवळच्या कोणत्याही आधार नोंदणी केंद्रावर जाऊ शकता किंवा तुमच्या जवळच्या जवळच्या आधार केंद्राला जाणून घेण्यासाठी तुम्ही uidai.gov.in पोर्टलला भेट देऊ शकता.
मी 18 वर्षांचा आहे आणि माझ्या जवळचे आधार केंद्र नावनोंदणी करण्यास नकार देत आहे. काही विशिष्ट कारण आहे का?
Open or Close18 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या नावनोंदणीसाठी आधार केंद्रे, यू. आय. डी. ए. आय. च्या पोर्टलवर भुवन आधार लिंकवर आढळू शकतात.
मला माझे आडनाव बदलायचे आहे. त्याच्यासाठी सर्वात सोपी पद्धत कोणती आहे?
Open or Closeतुम्ही कागदपत्रांच्या यादीत नमूद केलेले कोणतेही पी. ओ. आय., तुमच्या आधारमध्ये नमूद केलेल्या त्याच पत्त्यासह द्यावे.
मी माझे पहिले नाव किंवा पूर्ण नाव कसे बदलू शकतो?
Open or Closeतुम्ही राजपत्राची अधिसूचना प्रत (राज्य किंवा केंद्र सरकारमधील कोणीही) आणि आधारमध्ये नमूद केलेल्या नावाचे जुने पी. ओ. आय. द्यावे. राजपत्रात पत्त्याचा तपशील तुमच्या आधारशी जुळलेला असावा.
मुलांची नावनोंदणी
."५ वर्षांखालील मुलांसाठी (निवासी भारतीय/एनआरआय) नावनोंदणी प्रक्रिया काय आहे?
Open or Closeनोंदणी करू इच्छिणाऱ्या निवासी भारतीय/एनआरआय मुलाने माता आणि/किंवा वडील किंवा कायदेशीर पालकासह आधार नोंदणी केंद्राला भेट देणे आवश्यक आहे आणि वैध समर्थन कागदपत्रांसह आवश्यक फॉर्ममध्ये विनंती सबमिट करा. नावनोंदणी आणि अपडेट फॉर्म https://uidai.gov.in/en/my-aadhaar/downloads/enrolment-and-update-forms.html वरून देखील डाउनलोड केला जाऊ शकतो.
नावनोंदणी ऑपरेटर नावनोंदणी दरम्यान खालील माहिती कॅप्चर करेल:
निवासी भारतीय मुलांसाठी:
अनिवार्य लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता)
पर्यायी लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (मोबाइल नंबर आणि ईमेल)
आई आणि/किंवा वडील किंवा कायदेशीर पालक यांचे तपशील (एचओएफ आधारित नावनोंदणीच्या बाबतीत) कॅप्चर केले जातील. दोन्ही किंवा पालक/पालकांपैकी एकाने मुलाच्या वतीने प्रमाणीकरण केले पाहिजे आणि नावनोंदणी फॉर्मवर स्वाक्षरी करून अल्पवयीन मुलाच्या नावनोंदणीसाठी संमती दिली पाहिजे.
आणि
बायोमेट्रिक माहिती (मुलाचा फोटो).
सादर केलेल्या कागदपत्रांचे प्रकार (01-10-2023 नंतर जन्मलेल्या मुलासाठी जन्म प्रमाणपत्र अनिवार्य आहे) स्कॅन केले जाईल.
नावनोंदणी पूर्ण केल्यानंतर ऑपरेटरला लागू शुल्क असलेल्या पोचपावती स्लिपसह सर्व कागदपत्रे परत करावी लागतील (नवीन नोंदणी विनामूल्य आहे).
एनआरआय मुलासाठी:
अनिवार्य लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता आणि ईमेल)
पर्यायी लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (मोबाइल नंबर)
आई आणि/किंवा वडील किंवा कायदेशीर पालक (एचओएफ आधारित नावनोंदणीच्या बाबतीत) तपशील (आधार क्रमांक) कॅप्चर केला जातो. दोन्ही किंवा पालक/पालकांपैकी एकाने मुलाच्या वतीने प्रमाणीकरण केले पाहिजे आणि नावनोंदणी फॉर्मवर स्वाक्षरी करून अल्पवयीन मुलाच्या नावनोंदणीसाठी संमती दिली पाहिजे.
आणि
बायोमेट्रिक माहिती (मुलाचा फोटो)
सादर केलेल्या दस्तऐवजांचा प्रकार [मुलाचा वैध भारतीय पासपोर्ट ओळखीचा पुरावा (PoI) म्हणून अनिवार्य आहे]
निवासी स्थिती (किमान 182 दिवस भारतात वास्तव्य NRI साठी लागू नाही)
नावनोंदणी पूर्ण केल्यानंतर ऑपरेटरने लागू शुल्क असलेली पावती स्लिपसह सर्व कागदपत्रे परत करावी (नवीन नोंदणी विनामूल्य आहे).
वैध समर्थन दस्तऐवजांची यादी https://uidai.gov.in/images/commdoc/List_of_Supporting_Document_for_Aadhaar_Enrolment_and_Update.pdf वर उपलब्ध आहे.
तुम्ही जवळचे नावनोंदणी केंद्र येथे शोधू शकता: https://bhuvan-app3.nrsc.gov.in/aadhaar/
"
2. "यूआयडीएआयने एचओएफ नावनोंदणीसाठी अनुसरण्याची प्रक्रिया परिभाषित केली आहे का?
Open or Closeनोंदणी केंद्रावर प्रक्रिया -
नावनोंदणी इच्छिणाऱ्या व्यक्तीने आणि कुटुंब प्रमुखाने (HoF) नावनोंदणीच्या वेळी स्वतःला हजर केले पाहिजे. नवीन नावनोंदणीसाठी व्यक्तीने नातेसंबंधाचा वैध पुरावा (POR) दस्तऐवज सादर केला पाहिजे. फक्त आई/वडील/कायदेशीर पालक n साठी HOF म्हणून काम करू शकतात
ew नावनोंदणी.
नावनोंदणी ऑपरेटर नावनोंदणी दरम्यान खालील माहिती कॅप्चर करेल:
अनिवार्य लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता)
पर्यायी लोकसंख्याशास्त्रीय माहिती (मोबाइल नंबर, ईमेल)
बायोमेट्रिक माहिती (फोटो, 10 बोटांचे ठसे, दोन्ही बुबुळ)
मुलाच्या वतीने प्रमाणीकरणासाठी पालक/कायदेशीर पालक (HOF) यांचा आधार क्रमांक घ्यावा लागेल.
मुलाच्या HOF बाबतीत नावनोंदणी फॉर्मवर स्वाक्षरी करा.
नावनोंदणी पूर्ण केल्यानंतर ऑपरेटरने लागू शुल्क असलेली पावती स्लिपसह सर्व कागदपत्रे परत करावी (नवीन नोंदणी विनामूल्य आहे).
वैध समर्थन दस्तऐवजांची यादी https://uidai.gov.in/images/commdoc/List_of_Supporting_Document_for_Aadhaar_Enrolment_and_Update.pdf वर उपलब्ध आहे.
तुम्ही जवळचे नावनोंदणी केंद्र येथे शोधू शकता: https://bhuvan-app3.nrsc.gov.in/aadhaar/"
"नोंदणीनंतर माझे आधार जनरेट होण्यासाठी किती वेळ लागतो?
Open or Closeमुलाच्या वयोगटासाठी (0-18 वर्षे) साधारणपणे नावनोंदणीच्या तारखेपासून 30 दिवसांपर्यंत.
आणि
18+ वयोगटातील प्रौढांसाठी, साधारणपणे नावनोंदणीच्या तारखेपासून 180 दिवसांपर्यंत. नावनोंदणी/अपडेट विनंतीसाठी, आधार तयार करण्यापूर्वी संबंधित प्राधिकरणांमार्फत (राज्य) पडताळणी केली जाऊ शकते.
90% सेवा मानकांसह. तर -
- नावनोंदणी डेटाची गुणवत्ता UIDAI द्वारे विहित मानकांची पूर्तता करते
- नावनोंदणी पॅकेट सीआयडीआरमध्ये केलेल्या सर्व प्रमाणीकरण पास करते
- कोणतीही लोकसंख्याशास्त्रीय/बायोमेट्रिक डुप्लिकेट आढळली नाही
- कोणतीही अनपेक्षित तांत्रिक समस्या नाही"
